در این مقاله میخواهیم در رابطه با انواع بیماریهای اطفال توضیح دهیم. بهطور کلی بسیاری از بیماریهای رایج برای اطفال وجود دارند که هر والدینی باید با آنها آشنا شود. در واقع بیماریهای اطفال دارای انواع بسیار متنوع و گسترده است. با توجه به محیط زندگی و شرایط اقلیمی در هر منطقه برخی بیماریها رایجتر هستند.
نکتهی مهم در رابطه با بیماریهای اطفال این است که شما باید به خوبی به این بیماریها رسیدگی کنید. کودکان اگرچه دارای سیستم ایمنی بالایی هستند اما بهخاطر اینکه نمیتوانند علائم بیماری را بیان کنند، دچار مشکل خواهند شد.
معرفی انواع بیماریهای اطفال:
در این مقاله برخی از رایجترین بیماریهای اطفال در منطقه ایران را برای شما ذکر خواهیم کرد. این بیماریها به شرح زیر میباشند:
در ایران رایجترین بیماری عفونت گوش است. کودکان مستعدترین موجودات برای مبتلا شدن به عفونت گوش میباشند.
علت این مستعد بودن، داشتن شیپور استاش کوچک است. همانطور که میدانید شیپور استاش مجرای وجود در گوش میانی هست. این مجرا راهی میان گلو و گوش میباشد. وقتی کودک شما دچار بیماری سرماخوردگی میشود شیپور استاش آن ورم نموده و این مجرا مسدود خواهد شد.
از این رو مایعات موجود در گوش میانی پشت پرده تجمع مییابند. وقتی این مایعات پشت پرده تجمع یافتند. بستر مناسبی برای میکروبها فراهم میشود. از جمله علائمی که عفونت گوش میتواند باعث بروز در کودکان شود، میتوان به تب زیاد، ایرادگیری و بیحوصلگی کودک اشاره نمود. بیماری عفونت گوش برای اطفال در ۹۰ درصد موارد ناشی از ویروسها میباشند. ویروسها به صورت خود به خود بدون هیچ درمانی از بین خواهند رفت. پس اگر شما به این بیماری رسیدگی نکنید به مرور زمان درمان خواهد شد. متاسفانه دوران درمان آن بسیار طولانی بوده و در این دوره کودک میتواند آزار ببیند. واکسیناسیونهای مداومی که برای کودکان و اطفال در نظر گرفته میشود، میتواند مانع از بروز این بیماری شود.
بیماری دست و پای اطفال:
دومین نوع برای بیماریهای اطفال بیماری دست پا و دهان میباشد. این بیماری به صورت تب همراه با تاولهای قرمز در دهان کف باسن و حتی پاها بروز خواهد کرد. این بیماری ویروس بوده و به زودی درمان خواهد شد. معمولاً این نوع بیماریهای اطفال در فصول تابستان و پاییز گسترش پیدا مینماید. درصورت بروز، این بیماری را باید جدی بگیرید. این بیماری بدون درمان به مدت یک هفته الی ۱۰ روز خوب خواهد شد. این نوع از بیماریهای اطفال جزو نادرترین بیماریها هستند که برای کودکان زیر پنج سال بروز میکند. شما در این بیماری میتوانید علائم زیر را مشاهده کنید.
- تب
- تاول
- ورم و قرمزی دست و پا
- قرمز شدن چشمها
- شکافدار شدن لبه
- ورم و قرمزی لبها
برای این بیماری باید حتماً دوره درمان را در نظر بگیرید. در صورت درمان نشدن میتواند گسترش یافته و موجب بیماری قلبی شود. علت اصلی این نوع از بیماریهای اطفال هنوز مشخص نشده اما میتواند کشنده باشد.
بیماری آبله مرغان:
سومین نوع رایج از بیماریهای اطفال آبله مرغان است. اگرچه این روزها شما میتوانید از طریق واکسیناسیون از این بیماری پیشگیری نمایید اما باز هم وجود بیماری آبله مرغان در کودکان رایج است. این بیماری باعث بروز تاولهای قرمز و ناخوشایند خواهد شد. در کودکان، نوزادان، بزرگسالان و حتی زنان باردار این بیماری ممکن است، بسیار خطرناک باشد.
قبل از اینکه واکسن آبله مرغان کشف شود، بسیاری از بیماران در بیمارستان بستری میشدند. چهارمین نوع از بیماریهای اطفال رایج سرخک نام دارد. واکسن بیماری سرخک برای تمامی کودکان تزریق خواهد شد. پس والدین نباید نگران این بیماری باشند. علائم این بیماری تب، آبریزش بینی و سرفه خواهد بود. زمانی که علائم گفته شده در بالا ناپدید شدند، نوبت بثورات خواهد شد. بثورات روی تمام بدن ظاهر میشوند. مدت درمان این بیماری حدود ۲ هفته میباشد. درمان نشدن این بیماری میتواند منجر به ایجاد بیماریهای اطفال دیگر نظیر ذاتالریه و غیره شود.
بیماری خطرناک سرخچه:
پنجمین بیماریهای اطفال رایج برای کودکان سرخجه نام دارد. این بیماری ویروسی خفیف باعث مشکلات بسیار جدی نخواهد شد. سرخجه میتواند برای نوزادان و جنین خطرناک باشد. مادران در حین بارداری باید مراقب باشند که به این بیماری مبتلا نشوند. علائم این نوع از بیماریهای اطفال به شرح زیر میباشد:
- تب خفیف
- بثورات صورتی رنگ در تمام بدن
واکسن این بیماری ام ام آر نام دارد که تشکیل شده از سه بیماری اوریون، سرخچه و سرخک است.
تب مخملک:
ششمین نوع از بیماریهای اطفال تب مخملک نام دارد. در این بیماری بثورات سفت و قرمز رنگ با همراه با گلو درد ظاهر خواهد شد. گلودرد این بیماری از نوع چرکی میباشد. شما در این بیماری ابتدا بثورات را روی قفسه سینه و شکم میبینید. سپس در سایر قسمتهای بدن پخش خواهد شد. اصطلاح زبان توت فرنگی برای این بیماری میباشد. در این بیماری تب بسیار بالا رایج است. اگر شما به موقع کودک یا طفل خود را درمان نکنید، ممکن است کودک تب روماتیسمی بگیرد. تب روماتیسمی یکی از عوامل مهم ایجاد عوارض قلبی میباشد. این بیماری خطرناک بوده و در گذشته باعث مرگ بسیاری از کودکان شده است. شما میتوانید این بیماری را با استفاده از برخی آنتی بیوتیکها درمان کنید.
معرفی برخی از بیماریهای رایج در اطفال:
مهمترین نوع بیماریهای اطفال به شرح زیر میباشد:
عفونتهای قارچی: عفونتهای قارچی معمولاً روی پوست بروز میکنند. این عفونت حلقههای قرمز رنگ و فلسدار را روی پوست ایجاد خواهد کرد. رایجترین قسمت از بدن کودکان، پوست سر میباشد چرا که این بیماری بیشتر روی سر کودک رایج است. این بیماری بسیار مسری بوده و به راحتی از کودکی به کودک دیگر منتقل خواهد شد. استفاده از شانه، برس، لباس، حولهی مشترک میتواند موجب ایجاد این بیماری شود.
پزشکان این عفونت را با داروهای ضد قارچی درمان میکنند. عفونت قارچی یکی از بیماریهای اطفال دردناک است.
مننژیت کودکان: متورم شدن و عفونت کردن بافت مغز و نخاع کودک مننژیت نام دارد. این بیماری در بزرگسالی و نوجوانی نیز دیده میشود. علائم آن در بزرگسالان: تب، سفت شدن گردن و سردرد است. شما در کودکان میتوانید علائمی شبیه به سرماخوردگی با شدت زیاد راه مشاهده . این بیماری باکتریایی بوده و به ندرت مننژیت ویروسی دیده میشود. علائم مننژیت باکتریایی شدیدتر از نوع ویروسی آن خواهد بود. در صورت عدم درمان این بیماری عوارض خطرناکی نظیر مرگ را به دنبال خواهد داشت.
در حال حاضر شما میتوانید از واکسنهای مننژیت باکتریایی برای کودکان خود استفاده نمایید.
بیماری سندرم ری: سندروم ری یکی از رایجترین بیماریهای اطفال میباشد. استفادهی بی رویه از آسپرین در کودکان و نوجوانان میتواند سندروم ری را همراه داشته باشد. علائم این سندروم تشنج، کما، تغییرات رفتاری و روانی است. متاسفانه درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد و تنها راه آن پیشگیری و عدم استفاده از قرص آسپرین میباشد.
معرفی برخی از بیماریهای عمومی اطفال:
در بالا بیماریهای اطفال تخصصی ذکر شد. در ادامه ما میخواهیم مواردی از بیماریهای عادی در کودکان را بیان نماییم. از جمله این بیماریها به شرح زیر هستند:
- استفراغ: انقباض شدید عضلات معده باعث میشود که محتویات آن به سمت مری و حلق بازگردند. شما در این زمان عمل استفراغ را میتوانید در طفل خود مشاهده کنید. عوامل زیادی موجب استفراغ خواهند شد. جای هیچ نگرانی برای این عمل نیست. چراکه میتوان استفراغ را یک راه مهم ایمنی از بدن دانست. تنها مشکلی که در زمان استفراغ برای کودک به وجود میآید، کمبود آب بدن خواهد بود. شما میتوانید با نوشیدن مایعات به کودک خود از کمبود آب بدن و جلوگیری کنید. اسهال: دومین بیماری عادی و رایج اسهال است. اسهال به معنای شل و آبکی بودن مدفوع کودکان است. اطفال با مبتلا شدن به اسهال به دفعات دفع خود میافزایند. اسهال نیز یکی از روشهای دفاع بدن در برابر عوامل خارجی است. با نوشاندن آب و مایعات کافی به طفل میتوانید از عوارض آن جلوگیری نمایید.
- آسم: این بیماری دردناک باعث تنگ شدن نفس اطفال خواهد شد. در واقع آسم یکی از بدترین بیماریهای اطفال میباشد. در این بیماری مخاط تولید شده در مجرا افزایش یافته و راههای هوایی تنگ خواهند شد. آلرژی نیز میتواند موجب آسم شود. آسم باعث کاهش اکسیژن رسانی به سلولهای بدن میباشد. اگر از کپسول اکسیژن و غیره استفاده نکنید، ممکن است به سلولهای مغز کودکان شما آسیب وارد شود.
- ذات الریه: ذات الریه، عفونت ریه، پنومونی نمونیا همهی اینها یک بیماری هستند. این نوع بیماریهای اطفال میتوانند دارای عوامل ویروسی باکتریایی و قارچی باشند. در واقع درگیر شدن ریه با هر یک از عوامل بیرونی خواهد بود. واکسن برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد. از مهمترین راههای پیشگیری از ذات الریه، رعایت بهداشت شخصی طفل است.
- تشنج: پرخطرترین نوع بیماریهای اطفال تشنج نام دارد. تشنج ناشی از تب بالا میباشد. زمانی که کودک دچار تب بالا شد، سریعاً باید آن را به دمای متعادل برسانید. در غیر اینصورت کودک دچار تشنج خواهد شد. تشنج میتواند عوارض بسیار خطرناکی را به دنبال داشته باشد. این بیماری دارای عاملی باکتریایی است.
عفونت دستگاه ادراری باکتریایی: باکتریها درون مثانه کلیه و لولههای ادراری کودک تجمع یافته و رشد میکنند. درمان عفونتهای ادراری آسان است در صورتی که این عفونت درمان نشود، میتواند صدمات بسیار زیادی را به دنبال داشته باشد.
معرفی سایر بیماریهای اطفال:
فارنژیت: فارنژین نیز یکی دیگر از بیماریهای اطفال میباشد. در این بیماری مهمترین علائم التهاب شدید گلو خواهد بود. دستگاه تنفس فوقانی ورم نموده و نفس کشیدن سخت خواهد شد. در این بیماری لوزهها به شدت متورم میشوند. علائم دیگر آن تب و سرفه میباشد.
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، بیماریهای اطفال بسیار گسترده میباشند. والدین باید با تمام بیماریهای کودکان و اطفال آشنا باشند. در صورت هرگونه بروز علائم نوع بیماری را تشخیص داده و به پزشک مراجعه کنند.
آگاهی بیشتر والدین باعث کاهش خطر در بیماریهای اطفال خواهد شد. اگر والدین با نوع بیماری آشنا باشند، میتوانند از بروز برخی عوارض پیشگیری نمایند. به طور کلی بیماریهای اطفال میتواند به چند دسته تقسیم شوند. این انواع به شرح زیر هستند.
معرفی گروههای اصلی بیماری اطفال:
- بیماریهای عفونی
- بیماریهای روماتیسمی و آلرژیکی
- بیماریهای پوستی
- بیماریهای تغذیه ای
- بیماریهای عفونی
- بیماریهای سیستم ایمنی
هر کدام از بیماریها در دستهی خاصی قرار میگیرند. رایجترین نوع بیماریها برای کودکان همان بیماریهای اطفال عفونی هستند. عامل اصلی بیماریهای اطفال برخی از عوامل بیرونی نظیر: میکروب، ویروس، باکتری، قارچ و … خواهد بود.
برخی از بیماریها را در بالا ذکر نمودیم. در ادامه میخواهیم به چند بیماری عمومی اشاره نماییم. همچنین دستورالعملهایی را در این رابطه به شما انتقال دهیم.
مواجه با برخی از بیماریهای عمومی اطفال:
تشنج ناشی از تب:
همانطور که در بالا گفته شد، یک بیماری بسیار خطرناک است. سنین پنج ماه تا پنج سال بیشتر دچار این بیماری خواهند شد. تشنج ناشی از تب در بیماران بالاتر از ۷ سال نیز به ندرت دیده میشود. باید بدانید که به صورت بسیار رایج در بازهی ۵ ماهگی تا ۵ سالگی وجود دارد.
بازهی تب بین ۳۸ تا ۴۰ درجه سانتیگراد میتواند، موجب تشنج شود. در واقع تشنج یک الگوی تونیک – کلونیک است. ۹۰ درصد تشنجها، ناشی از تب میباشند. معمولاً تب، خود یکی از علائم بیماریهای اطفال است. بیماریهایی که میتوانند منجر به بروز تب در اطفال شوند، به نامهای زیر هستند.
- عفونت دستگاه عصبی
- عفونت دستگاه تنفسی
- عفونت دستگاه ادراری
در صورت بروز تب چه مواردی را باید رعایت کنیم؟
وقتی کودک شما دچار تب شد و دمای بدن آن افزایش یافت. باید دنبال راه حلی برای کاهش دمای بدن آن باشید. یکی از مهمترین عملها برای کاهش تب کودک پاشویه کردن آن یا کمپرس آب سرد میباشد.
تب در کودکان بسیار شایع بوده و حدود ۳ درصد از کودکان را دچار تشنج خواهد کرد.
تشنج چه مشکلاتی را به وجود می آورد؟
- باعث کاهش یافتن سطح هوشیاری کودک میشود.
- کودک به یک نقطه مات شده و سکوت میکند.
- تب و لرز شدید در کودک به وجود میآید.
- کودک دچار توهم میشود.
- در برخی از موارد ممکن است باعث جیغ زدن بدون دلیل کودک شود.
- تهوع و استفراغ از عوامل تشنج هستند
- عدم کنترل ادرار و مدفوع در کودکان را باعث میشود.
- حرکتهای غیر ارادی دست و پا را موجب میشود.
علاوهبر تب بیماریهای ارثی نیز میتوانند در بروز تشنج دخیل باشند.
آیا تشنج برای کودکان مسری است؟
به طور کلی نمیتوانیم پاسخ این سوال را بیان نماییم. از آنجایی که تب خود بیماری نبوده و یکی از علائم سایر بیماریها می باشد، باید گفت که ممکن است مسری باشد. نوع بیماری که موجب بروز تب در کودک شده در مسری بودن یا نبودن آن دخیل است.